% 0,6ko akordioak badauka bere alde ona. Kotizazioak ezin direla igo dioen mitoa hausten da. BEZaren, PFEZaren, OHZren, banku-komisioen, argiaren fakturaren eta abarren zergak igo badaitezke, nola ez dira kotizazioak igoko? Baina hortik akordio honi BEM berria deitzera amildegi bat doa. Mekanismoaz ez du ezer, ez da tirafondora ereiristen Pentsioen Sistema Publikoaren eraikinari eusten saiatzen.
Escrivák inork baino hobeto daki Babi boomaren pentsio-gastuari aurre egiteko % 0,6 horri 4 urtean behin beste % 0,6 gehitu behar zaiola datozen 20 urteetan. 2043tik aurrera, kotizazioak igo ziren erritmo berean murriztu ahal izango dira. Horri esker, kontuak orekatu ahal izango lirateke, edo, bestela, defizit maila Estatuko Aurrekontu Orokorrek bere gain hartu ahal izango lukete.
CEOEk huts egin du erantzunean. Jendearen komodina erabili izan balute (afiliatuei galdetuz), ondo erantzungo zuketen. PPren erreakzioa patetikoa izan da, langileen defentsarako postulatuz. Escrivá ministroak eta Gobernuak Europako finantza-sistemaren tesiak defendatzen duten jarrera bezain tamalgarria: PSPren zati bat pribatizatzea.
Triunfalismo gutxiago eta seriotasun gehiago jaunok. Edo babi-booma 60ko hamarkadan ohi baino lau biki gehiago jaiotzera mugatzen al da? Babi-booma benetako erronka soziala da, eta halakotzat hartu behar da. Eta benetako aukera sozial eta ekonomikoa da, eta aprobetxatu egin behar da. MEI berria « propaganda » horretara murrizten bada, Gobernua eta UGT eta CCOO sindikatuak pentsioen gatazka sozial berri bati data jartzen ari dira: Babi-boom-arena. Ez dago zalantzarik.
Gainera, mugimendu pentsiodunak planteatzen dugun egungo arazoak konpondu behar dira. CEOEk eta patronal handiak jakin behar dute gaur egungo ekonomian irabaziak ez direla handitzen soldatak jaitsiz. Soldatak dira, hain zuzen ere, gastatzerakoan onura bihurtzen direnak. Soldatarik gabe ez dago etekinik, etekinik gabe ez dago enpresarik eta enpresarik gabe ez dago enplegurik. Kateatze horrek hondamendi ekonomikoa eta gatazka sozial handia ekarriko lituzke. Beharrezkoa da LGSa eta gutxieneko pentsioa diru-sarrera duinen mailan jartzea: 1200 eta 1080. Herrialde hau oso urrun dago soldaten, pentsioen eta gainerako parametro sozialen Europako estandarretatik.
Gainera, lan-harremanak arautu egin behar dira zabor-kontratuak eta egungo erdi-esklabotza debekatzeko: belaunaldi gazteek etorkizuna izatea nahi badugu, behintzat. Enplegua banatu behar da, eta ahalegin horren aurka dago erretirorako adina handitzea. Aberastasunaren banaketa hobetu behar da zerga-politika berri baten bidez, etab.
Zergatik hainbeste beldur pertsona guztiek diru-sarrera duinak izateari bizitza duin bat garatzeko? Agian premisa horiek dituen gizarte bat ezin delako beldurtu edo xantaia egin.
% 0,6k bere bertutea du, baina ez da nahikoa. Gainera, pertsona guztientzako pentsio duinen aldarrikapena dago, gutxienez 1080koa; benetako KPIaren erosteko ahalmenari eustea; genero-arrakala eta alarguntza-pentsioei % 100 konpontzea; 40 urte edo gehiagoko kotizazio-karrerei koefiziente murriztaileak kentzea; lan- eta pentsio-erreformak kentzea, eta abar.
Gobernuko jaun-andreak, Toledoko Itunekoak eta Elkarrizketa Sozialerako Mezakoak: harrabots gutxiago, eta seriotasun eta konponbide gehiago.
Gasteiz, 2021eko azaroaren 17a
Jesusmari APL-Gaurgeroa