1.- Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduaren barau-itxialdiak oihartzun handia izan du gizartearen sektore zabal batean eta komunikabideetan
1.- MPEHren barau-itxialdiak oihartzun handia izan du gizartearen sektore zabal batean eta komunikabideetan Estatuko Gobernuak 1.080 euroko gutxieneko pentsioa ezartzeko edo EAEko (Euskal Autonomia Erkidegoa) eta Nafarroako gobernuek eta erakundeek gutxieneko pentsioak kopuru horretara arte osatzeko astebeteko baraualdi-itxialdi pentsiodunaren epizentroa duen kanpainak oihartzuna izan du euskal gizartearen sektore zabal batean eta euskal eta estatuko komunikabideetan. Horri esker, Estatuko gainerako erkidego eta herrietako pentsiodun eta herri sektoreetan arretaz eta interes handiz jarraitu dute ekimenaren erronka eta lehentasunezko helburua: 1.080 euroko gutxieneko pentsioa, 14 ordainsaritan, eta berehala aitortu eta aplikatzea.
Baraua-itxialdia erronka handia izan da; izan ere, 30 pentsiodunek barau egin eta itxialdia egin behar izan dute egunero, 5 egunez, astelehenetik, hilaren 13tik, larunbatera, hilaren 18ra. Aise gainditu zen erronka, 200 pentsiodunek eman baitzuten izena bertan borondatez parte hartzeko. Baina kanpaina barau-itxialdiaren ekitalditik harago zihoan, eta, alde batetik, egunero antolatu izan dira hitzaldiak eta mahai-inguru publikoak, itxialdia egiten zen lokalean; bestetik, egunero kalean egotea, hainbat erakunderen aurrean protesta eta salaketa ekintzak egiten, eta alderdi politikoei dei egiten, serio eta arduraz hitz egin dezaten eskaera hori Estatuko Gobernu Zentralaren eta Gasteizko eta Iruñeko autonomia erkidegoen aurrean defendatzeko.
Astea astelehenean hasi zen, Bilboko Udaletxearen aurrean harrera hunkigarria eginez itxialdia hasten zuten 30 lagunei. Udaletxearen aurrean bildutako 800 bat pentsiodunek manifestazioan lagundu genituen entzierroaren lekuraino, agur beroekin eta parte-hartzaile gehienek oihukatzen zituzten kontsignekin. Emozioz eta arrakasta-bermez betetako ekimen bat zabaltzen ari zela iragartzen zuen.
Astean zehar, entzierroaren lokalean egin ziren hitzaldi eta mahai-inguru guztietan parte hartze handia izan zen, 80 pertsonak eta gehiago betetzen zuten esparrua. Era berean, 200 bat pentsiodun bildu ziren Estatuko Gobernuaren ordezkariordetzaren, Gizarte Segurantzaren egoitzaren, EAEko Gobernuaren ordezkaritzaren, Emakunderen eta alderdien egoitzen aurrean egindako elkarretaratze eta martxa guztietan. Egunez egun hainbeste pentsiodun, emakume eta gizon, mobilizatuta edukitzeak 1.080 euroko gutxieneko pentsioa defendatzeko eta eskatzeko duintasuna eta borondate irmoa adierazten du, bereziki sentitua eta beharrezkoa Hego Euskal Herriko ehunka mila pentsiodunentzat eta Estatu osoko milioientzat, gehienak emakumeak.
Garatutako ekimen guztien balantzea oso arrakastatsutzat jo daiteke. Ostiralean Bilboko Udaleko eskaileretan Hego Euskal Herri osoko pentsiodunen parte-hartzearekin egin zen prentsaurreko jendetsuan bezala, MPEHk, eragile sindikal eta sozial askoren aurrez aurreko babesarekin, atzoko egunean Bilboko kaleak betetzeko deia egin zuen.
Gutxitan izan du MPEHren ekimen pentsiodun batek komunikabideetan itxaropen eta oihartzun handia. Zalantzarik gabe, hainbat kazetarik –gehienak emakumeak– adierazten zuten bezala, ekimen ausart batek eta adineko pertsona gehienekin (pentsiodunak, kasu) eragiten zien arreta eta errespetua aitortzen digute. Bestalde, pentsioen erreformaren bigarren zatiari buruzko eztabaida eta akordioei emandako arreta mediatikoak komunikabideen interesa biderkatu zuen itxialdiko pentsiodunen eta MPEHren beraren iritziak eta erantzunak ezagutzeko. Faktore-konbinazio horren ondorioz, ekimen honek hain oihartzun handia izan du komunikabideetan.
Manifestazio arrakastatsua Bilbon
Atzo Bilbon egindako manifestazioan, kanpainaren amaieran, Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako milaka pentsiodun bildu ginen –Nafarroako lagunak, penaz bada ere, Iruñean osasun publikoaren alde egindako manifestazioan parte hartzeari lehentasuna ematea erabaki zuten –, eta sindikatuek eta beste erakunde sozial batzuek parte hartzera gonbidatutako langileen eta beste herri-sektore batzuen babesa izan zuten. Bilboko manifestaziora 10.000 lagun inguru joan izanak berretsi egin zuen barau-itxialdiaren eta haren inguruan bultzatutako kanpainaren arrakasta.
Nahasita daude gure protestak eta mobilizazioak ahulduko dituztela uste badute
Pedro Sanchezen gobernuak bultzatutako pentsioen erreformaren bigarren zatiari buruzko akordioak Diputatuen Kongresuan eztabaidatzea eta onartzea gaindituko du, zalantzarik gabe, datozen egunetan. Aurreikusitako neurriak pentsiodunen mugimenduaren eskaeretatik oso urrun daude, besteak beste, gutxieneko pentsioei dagokienez, 1.080 eurotik oso behera uzten baitituzte pentsio horiek, eta, beraz, ezin dugu gure kritika gogorra eta atsekabea adierazi gabe utzi. Gasteizko eta Iruñeko gobernuak ere ez dira ari gutxieneko pentsioak kopuru horretara arte osatzeko prest daudela erakusten. Ezingo dute alde batera utzi kanpaina honen garrantzia, ezta gizartean izan duen oihartzun zabal eta positiboa ere. Gure mobilizazioak eta protestak ahulduko direla uste badute, oso nahastuta daude. Toki eta foru hauteskundeen hurrengo kanpainan ere dei egiten jarraituko dugu, eta eskaera hori behingoz onartu eta aplika dezatela eskatuko diegu.
2.- Pentsioen erreforma: oso kritikoak eta asegabeak
Ostegunean, Ministroen Kontseiluak oniritzia eman zion bezperan CCOO eta UGT sindikatuekin lortutako pentsioen erreformari buruzko akordioari. Egun hauetan zehar hainbat negoziazio egiten ari dira eta ondoren Kongresura pasatuko da eztabaidatu eta onar dezan.
Laudorio handiak egiten ari zaizkio akordio honi, eta “historikotzat” jotzen da, mundu guztiarentzako pentsio publiko eta duinak “bermatzen” baititu, bai eta Gizarte Segurantzaren kutxaren “iraunkortasuna eta bideragarritasuna” ere. Kongresuan aurkeztuko denaren azken emaitza zehatza ezagutzea falta bada ere, aurreratzen eta argitaratzen ari diren datuen arabera, ezagutzen ari garenarekiko oso jarrera kritikoa izatea eta asegabetasuna adieraztea baino beste aukerarik ez dugu. Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak (EHPM) hala adierazi zuen astelehenean argitaratutako ohar batean. Laburbilduz, jarraian, elementu nagusien balorazioa azalduko dugu.
Akordio horrek ez ditu indargabetzen 2011tik ezagutzen ari garen pentsioen erreforma atzerakoiak (pentsioak kalkulatzeko 15 urtetik 25era igarotzea, erretiro-adina 65 urtetik 67ra luzatzea…), baizik eta beraiek mantentzea betikotzen du..
Pentsioak kalkulatzeko oinarria 25 urtetik 30 urtera handitzeko aukerak zama handia izan du. Horren ordez, bi aukeren arte borondatezko hautua egin beharko da: bata, orain arte bezalakoa, azken 25 urte; bestea, azken 29 urteetako onenak diren 27 urte aukeratzea. Benetan zerbait hobetu nahi izan balute, kotizazioko bi urte okerrenen kadentzia kenduz, azken 25 urteetako 23 onenak aukeratzea erabaki zezaketen. Bestalde, 29 urteko erreferentea sartzea zuzenduta eta programatuta dago urte gutxi barru hori izan dadin pentsio guztiak kalkulatzeko erreferentzia, horrek ekarriko duen murrizketarekin.
Enpresaburuek Gizarte Segurantzari egindako kotizazioak % 0,5 igoko dira, eta langileek egindako kotizazioak % 0,1. Igoera hori positiboa da Gizarte Segurantzaren diru-sarrerak hobetzeko. Halaber, gehieneko kotizazioen muga kentzea. Baina azken hori oso mugatua eta oso luzea da denboran, eta, beraz, diru-sarreretan izango dituen benetako ondorioek eragin gutxi izango dute epe laburrean.
Nabarmendu da kotizaziopeko gutxieneko pentsioak nabarmen hobetuko direla, Europako Gutun Sozialaren gomendioetatik gertu. Egia da neurri positibo batzuk jasotzen direla emakumeen kotizazio-hutsuneetako estaldurak eta genero-arrakala arintzeko, baita atzo iragarritakoa ere: kotizazio gabeko pentsioak eta alarguntza-pentsioak hobetuko direla. Baina horrek ez du agerikoa dena deuseztatzen: dakigunez, ezkontidea ardurapean duen 65 urteko edo gehiagoko pentsiodun batentzako kotizaziopeko gutxieneko pentsioa 966,21 eurokoa izango da 2023an; baina adin horrekin pertsona bakarreko unitate ekonomikoa osatzen duenak, hau da, bakarrik bizi denak, 783,07 euroko pentsioa baino ez du izango. 2027an, hots, lau urte barru, ezkontidea ardurapean duen 65 urteko edo gehiagoko pentsiodunak 1.179,36 euroko pentsioa izango duela aurreikusten da. Eta bakarrik bizi bada, pentsioa 920,07 eurokoa izango da.
Horrek esan nahi du 65 urte edo gehiago dituen pertsona batek, bakarrik bizi denak eta gutxieneko kotizaziopeko pentsiorako banakako eskubidea duenak, 2027an oraindik ere 1.080 eurotik beherako pentsioa izango duela 14 ordainsaritan, eta zenbateko hori da duela 5 urte baino gehixeagotik EHPMa erreklamatzen ari dena. Hau da, bederatzi urte geroago zenbateko horretatik oso urrun egongo da oraindik.
EHPMak, besteak beste, honako aldarrikapen hauek defendatzen eta eskatzen jarraitzen du: “Pentsioa kalkulatzeko oinarria kotizatutako hamabost urterik onenetan kokatzea. Erretiroa hartzeko adina gutxienez 65 urte izatea berreskuratzea. Pentsioen eguneratze orokorra Kontsumoko Prezioan Indizearen (KPI) araberakoa izatea. Gutxieneko pentsioa 1.080 eurora igotzea, gutxieneko lurzoru gisa. Alarguntza-pentsioaren %100. Genero-arrakala ezabatzeko neurri eraginkorrak ezartzea. 40 urte kotizatuta dituzten erretiro aurreratuaren koefiziente murriztaileak indargabetzea. Gehieneko kotizazioen muga ahalik eta handiena izatea. Pentsioak bermatzea kalitatezko enplegua eta soldata duinak sortuz”.
Murrizketa gehiago egon ez izana eta hobekuntza batzuk sartu izana, zalantzarik gabe, pentsiodunen mugimenduaren mobilizazioen eta presioaren ondorio dira, baita Pedro Sanchezen koalizio gobernuak ez duela neurri gogorragoak hartzearen arriskua hartu nahi izan ere. Baina ezin dugu gure kritika eta asegabetasun irmoa adierazi gabe utzi adosten ari denak ez baitie erantzuten EHPM eta Estatuko gainerako Erkidego eta Herrietako pentsiodunen plataformak defendatzen ari garen eskaera zuzen eta zentzuzkoei.
3.- Otsailean, inflazioa %6an kokatu zen eta erosketa-saskiaren prezioen igoera %16,6an
Datu ofizialen arabera, otsailean, Estatu mailan, inflazioa %6 izan da, eta erosketa-saskiaren kostua %16,6 igo da. Datu horiek aldaketa txikiekin errepikatuko dira EAEn eta Nafarroan. Eta gizartearen gehiengoak, eta bereziki gizarteko sektore ahulenek, aurre egin behar dioten egoera baten errealitate gordina erakusten dute.
Balio Erantsiaren gaineko Zergaren (BEZ) jaitsieraren ondorioak ez dira ia nabaritu inflazioan, eta are gutxiago erosketa-saskiaren edo jantzien prezioen murrizketan. Are gehiago, FACUA kontsumitzaileen erakundeak zortzi supermerkatu kate salatu ditu Balore Merkatuaren eta Lehiaren Batzordean, elikagaiei BEZaren jaitsiera ez eragiteaz gain, prezioak inflazioaren gainetik igo direlako. Beste horrenbeste gertatzen da antzeko erakunde batekin, OCUrekin. Izan ere, erakunde horrek 924 eurotan zenbatu du erosketa-saskiaren gainkostua, “familia askoren etxeko ekonomiarentzako kolpe latza, aurretik energiaren prezio altuak jasan baitituzte”.
Aitzitik, eskandalagarria da Mercadona multinazionala –Espainiako elikagaien banaketa-kate indartsuena– prezioen igoera justifikatzen saiatzea, 795 milioi euroko irabaziak aitortzen dituen bitartean. Gauza bera gertatzen da arroparen sektorean aritzen den Inditex katearekin. Bi transnazionalak gizartearen gehiengo zabalarentzat funtsezkoak eta oinarrizkoak diren produktuen prezioei mugak jartzearen aurka daude.
Prezioei mugak jartzea eta, aldi berean, soldatak eta pentsioak handitzea premiazko neurriak dira, eta gobernuek eta erakundeek berehala hartu beharko lituzkete neurri horiek, herritar gehienen erosteko ahalmenaren galera gogorraren aurrean. Baina ez dute hala egiten, are gehiago, zerga-bilketa nabarmen igo da, batez ere PFEZetik eta BEZetik eratorritakoa, eta, hala ere, Estatuko eta EAEko eta Nafarroako gobernuek ez dute diru-sarrera horien zati bat bideratzen zaurgarritasun-egoeran dagoen gizartearen sektore zabal baten premiazko beharrak nabarmen arinduko dituzten neurri sozialak hartzera.
Oraindik ez ditugu EAEko Aldundiek eta Nafarroako Gobernuak aurtengo lehen bi hilabeteetan bildutako diru-sarreren datu zehatzak. Baina erreferentziazko datu gisa, Bizkaian, urtarriletik otsailera bitartean, iazko aldi berean baino % 16 gehiago bildu da, aurreikusitakoa edo aurrekontuan aurreikusitakoa aise gaindituz. Zerga-bilketaren gorakada hori beste foru-ogasunetan ere aldaketa gutxirekin errepikatuko dela aurreikustekoa da.
4.- Lau eguneko lanaldia, soldatei eutsiz eta lanaldia handitu gabe?
Idoia Mendia lehendakariordeak egindako proposamenak, lau eguneko lanaldia modu esperimentalean sustatzea, soldatei eutsiz eta lanaldia handitu gabe, oihartzun mediatiko handia izan du azken asteetan, eta, aldi berean, hainbat itxaropen eta eztabaida sortu ditu.
Zalantzarik gabe, horrelako proposamen batek itxura ona du ikuspegi sozialetik, enpresaburuentzat izan ezik, noski. Ogasun sailburua den Azpiazuk ere mesfidantzak agertu ditu, enpresa-produktibitatearen menpe jartzen baitu dena, hau da, enpresen etekin-tasari eustearen menpe.
Zehaztasun gehiago ez dagoenez, oraingoz zail samarra da proposamen horri buruzko jarrera bat zehaztea. Baina edonork egin dezakeen lehen galdera hauxe da: Zer esan nahi du lanaldia “luzatu” gabe? Astean 40 orduko eta egunean 8 orduko lanaldia duen pertsona batek 5 egunetan 8 ordu lan egiten jarraituko al du? Eta hori soldata murriztu gabe egingo dela?
Hala balitz, astean 32 orduko lanaldia izatea ekarriko luke. Hori da Idoia Mendiak proposatzen duena? Edo, aitzitik, proposatzen duena da asteko 40 orduak 4 egunetan banatzea eta, beraz, eguneko lanaldia 10 ordukoa izatea. Hala bada, gezurra litzateke esatea soldatei eusten zaiela lanaldia handitu gabe.
Aurrerapen teknologikoei esker, langileen produktibitatea handitzeko aukera dago, lan-denbora murriztuz eta langile horiek beren bizitzan ordu libre gehiago hartzeko aukera handituz. Baina enpresarien helburua produktibitatearen hobekuntzaz aprobetxatzea beren mozkinak handitzeko baino ez da, hau da, emaitza ekonomikoen kontua hobetzeko, langileen lan- eta gizarte-bizitzaren hobekuntza bost axola zaien bitartean.
Enpresarien interes eta etekin esklusiboen aurrean, beti defendatu izan dugu produktibitatea hobetzearen ondorioz produktibitateak dakartzan onurek langileengan eragina izan behar dutela, haien soldatak mantentzea edo hobetzea eta lanaldia murriztea ahalbidetuz.
Idoia Mendiaren benetako asmoa al da, adibidez, oraingo 40 ordu direnak (5 egunetan banatuta) lau egunetako 32 ordura murriztea, egunean 8 ordu? Hala bada, positiboki baloratuko genuke ekimen hori. Ez legoke gaizki, are gutxiago asmoa laneko denbora murriztea eta langile guztiei aplikatzea bada, nahiz eta modu desberdinetan egin. Langile mugimenduaren aldarrikapen historiko bat izan da lan gutxiago egitea, guztiek lan egin dezaten. Noski, soldatak murriztu gabe. Aldarrikapen hori mundu guztiak enplegu duina izateko eta lanaldi murritzagoa izateko pentsatuta dago. Hainbeste gazte eta emakume langabezian daudenean edo nahi ez duten lanaldi partzialak dituztenean, lanaldia orokorrean murriztea, soldatak murriztu gabe, aurrerapen oso positiboa izango litzateke, zalantzarik gabe.
5.- Mobilizazioak eta grebak Nafarroako Osasunbidean eta Hezkuntza Publikoan
Otsailaren 15ean Nafarroako sektore publiko osoan deitutako grebari, orain Osasunbideko grebak hartuko dio lekukoa, hilaren 23an, eta Hezkuntza Publikokoak, apirilaren 3an. Asteazkenean elkarretaratzeak egin ziren Osasun Zentroen aurrean, osasun-langileak eta herritarrak Osasun Publikoaren defentsan biltzeko eta Osasunbideko langile guztientzat hobekuntzak lortzeko, Nafarroako Gobernua egin nahi duen bezalako desberdintasunak areagotu gabe. Atzo, hilak 18, arratsaldean manifestazioa egin zen Iruñean. Ekimen horiek hilaren 23an egingo den grebaren atarikoak dira. Nafarroako pentsiodunen mugimenduak manifestazio horretan parte hartzeari eta babesa emateari lehentasuna ematea erabaki zuen, eta, beraz, ezin izan zen joan atzo Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak, sindikatuen eta beste gizarte-eragile batzuen babesa izanda, Bilbon egin zuen manifestaziora.
Apirilaren 3an, Hezkuntza Publikoaren txanda izango da. Hezkuntza Publikoak ere greba egingo du, eta salatu egingo du Gobernuak eta Hezkuntza Sailak ez dietela erantzunik eman beren eskaerei, irakaskuntza-ratioak eta soldatak hobetzeari, lanpostuen egonkortasuna bilatzeari eta jasaten ari diren lan-gainkarga gutxitzeari dagokienez.
6.- Farmazia-multinazionalek Cocvid-19 sendagaien bidez aberastu ziren
Pfizer-ek, BioNTech-ek, Moderna-k eta Sinovac-ek 90.000 milioi dolarreko irabaziak izan zituzten 2021ean eta 2022an Covid-19aren aurkako txertoen eta sendagaien bidez, nahiz eta farmakoak egiteko ikerketa gehienak administrazio publikoek finantzatu zituzten. Haientzat, pandemia irabazi handiko negozioa baino ez zen izan.
Pfizer-ek, BioNTech-ek eta Moderna-k txertoen prezioa %56 eta %73 igo zuten, hurrenez hurren, 2020 eta 2022 artean. Eta iragarri dute aurten prezioak laukoiztu egingo dituztela, errentagarritasun handi horri eusteko asmoz.
Enpresa horiek errenta altuko herrialdeekin zituzten akordioen alde egin zuten, txertoak prezio altuan saltzeko aukera ematen baitzien, baina herrialde edo estatu horiek gobernatzen dituztenek ezin izan zuten edo ez zieten mugarik jarri nahi izan prezio horiei. Larriena da prezio horiek herrialde txiroenentzat edo gutxien garatutakoentzat ere mantendu zirela, eta, ondorioz, erosketa eskasa izan zela, ez zela orokortu haien erabilera biztanleriaren zati handi batean, eta herrialde horien zorpetzea izugarria izan zela, zailtasun ekonomiko handiak baitzituzten bertako jende gehienaren beharrei erantzuteko.
7.- Gasteizko Legebiltzarraren gehiengoak uko egin dio ofizioz jarduteari mantenu-pobreziako egoeran dauden adinekoentzako Diru Sarrerak Bermatzeko Errenta aitortzeko
Ostegunean eztabaidatu zen Gasteizko Legebiltzarrean EH Bilduk aurkeztutako ekimena, Administrazioak ofizioz jardun zezan mantenu-pobreziako egoeran dauden 65 urtetik gorako pertsonei Diru Sarrerak Bermatzeko Errenta (DSBE) aitortzeko eta aplikatzeko. Gaur egun, 12.000 pentsiodun inguruk dute DSBEn jasotako pentsio-osagarria. Proposamen horrekin, gutxienez beste 23.000 pertsonak baliatu ahal izango lukete eskubide horretaz, 6 milioi eurotik beherako kostua izanda. Gehienak adineko emakumeak dira.
EAJk, PSEk, Elkarrekin-Podemosek eta PPk proposamenaren aurka bozkatu zuten, pertsona horiek eskubide hori eskuratzeko zailtasunak oso handiak izan arren. Ofizioz ez aritzeko jardun diskriminatzaile hori errepikatu egiten da pertsona guztiekin, horietako asko adineko emakumeak, urtean 18.000 eurotik beherako diru-sarrerak dituztenak eta farmazia-gastuak murritz ditzaketenak. Zaila da ulertzea ezkerreko alderdiek proposamen horren aurka bozkatzea; izan ere, partziala eta mugatua izan arren, mantenu-pobreziako egoeran dauden milaka adineko eta pentsiodunei eragingo lieke, hau da, duintasun minimo batekin mantendu eta bizi ahal izateko oinarrizkoena ez dutenei.
8.- Macronen pentsioen inguruko dekretua
Macronen Gobernuak pentsioen erreformarako planari buruz Frantziako Asanblea Nazionalak hartutako erabakiari uko egiteko erabakia oso larria da, eta ez du errespetatzen defendatzen duen eredu demokratikoa. Ez zuen inolako bermerik bere plana Asanblea Nazionalak onar zezan, Errepublikanoen kontserbadoreen aldetik espero zuen babes falta zela eta. Kaleetako mobilizazio masiboen eta gizartearen presioaren ondorioz, Gobernuaren planaren alde egin zezaketen diputatuen artean pitzadurak sortu ziren. Izan ere, herritarren gehiengoak erreforma-plan horren aurka egin du.
Dekretuaren alde egitearen larritasunak, Macronek harrotzen duen eta Frantziako gizartearen gehiengoak bere mugekin onartzen duen eredu demokratikoa hautsita utzita, sektore batzuen haserre orokorra eta erradikalizazioa kalean adieraztea eragin du, Dekretuaren erabakiaren berri izan bezain laster. Mobilizazio, protesta eta ekintza garrantzitsuak izan dira Parisko eta beste hainbat herritako kaleetan zehar, poliziaren ekintza gogorrekin eta ehunka atxiloturekin.
Azken aste eta egunetan grebak, lanuzteak, blokeoak, mobilizazio jendetsuak egin dira Hexagono osoan, Iparraldean ere, eta langileek, gazteek eta beste herri sektore batzuek parte hartu dute. Ziur asko, datozen egunetan zabalduko dira. Sindikatuek horiek luzatzea erabaki dute, eta mobilizazio egun berri eta handi bat deitu dute datorren asteazkenerako. Pentsioen erreformaren aurkako eta demokraziaren aldeko borrokan jarraitzea da helburua.
