2011. urtean, PSOEren Gizarte Segurantzaren erreformak iraunkortasun-faktorea ezarri zuen, 2027. Eta urtean indarrean sartzekoa zen. 2013. urtean, PPren erreforma berriak 2019. urtera aurreratu zuen indarrean sartzea. Kasu batean zein bestean, uste zen gero eta urte gehiago biziko ginela eta, beraz, erretirodunek epe luzeagoan jasoko zutela pentsioa, eta, horren ondorioz, belaunaldi desberdinen pentsio osoa parekatzeko hileko zenbatekoa murriztu behar zen (erretiro-adin, kotizatutako aldi eta oinarri arautzaile berdinean egonda ere), bizi-itxaropen desberdinekin erretiratuko baitziren.
Zorionez, eta horretarako funtsezkoa izan zen pentsiodunen mugimenduaren borroka, faktore hori 2.023ra arte atzeratu zen indarrean sartzea eta P.S.O.E-Unidas Podemos koalizio berria gobernura iritsi izanak, pentsiodunen mugimenduak borrokan jarraitzearekin batera, Iraunkortasun Faktorea indargabetzea ekarri du. Faktore hori bidegabea zen, hainbat arrazoirengatik:
• Ez da berdina emakumearen bizi-itxaropena eta gizonarena.
• Ez da berdina lan sedentarioa izan duenarena, ahalegin fisiko handiena egin duenarena baino.
• Ez da lasaiera ekonomikoarekin, pentsio nahikorik gabe.
Baina, gainera, pentsioaren murrizketak, bizi-itxaropen hipotetiko handiago batengatik, ez du betetzen 50. artikuluko agindu konstituzionala, hau da, aldian-aldian eguneratutako pentsioak mantentzea bermatzekoa.
Puntu honetara iritsita, belaunaldien arteko ekitate-faktore berri bat iragartzen da, aurrekoaren izenaren aldaketa hutsa izango ote zen beldurra eragin zuena. 2021eko udaren hasieran, Gizarte Segurantzako ministroak aurreratu zuen laster ordeztuko zuen mekanismo berriak doikuntza txiki bat eragingo zuela « Baby boomers » deiturikoen pentsioan. 1955etik 1975era bitartean jaio ziren, eta 2020tik 2.040ra bitarte hartuko dute erretiroa.
Ministroaren azken adierazpenen arabera, 2023tik 2.032ra bitartean 0,5 puntuko igoera izango da enpresen eta langileen kotizazioetan, eta bigarren fase bat, berriz, 2.032tik aurrera aktibatuko litzateke, baldin eta lehen fasean bildutakoa nahikoa ez balitz; baina, hilaren 8an, astelehenean, gizarte-elkarrizketarako mahaira eraman zuen kotizazioak %0,6 igotzeko proposamen berri bat: %0,4 enpresari, %0,2 langileari.
Egia esan, belaunaldien arteko ekitate-mekanismoa deiturikoa gaur aurkeztu beharko litzateke, azaroaren 15ean, Elkarrizketa Sozialeko Mahaian hitzartu ondoren, Escrivak berak urriaren 21ean CCOOren Estatuko Kongresuan aseguratu zuen bezala. Oraingoz ez dakigu ezer, baina, nolanahi ere, ezin da onartu pentsioa gutxitzea, bizitza-itxaropen handiagoa izan dezakeelako. Are gehiago, dakigunean 2019ko BPGaren %10,9a zela pentsioak ordaintzeko diru-kopurua, eta Europako beste Herrirena %12.4koa zela
BERDIN DIO NORK GOBERNATU, GUK PENTSIOAK DEFENDATU
PENTSIONISTAK AURRERA. Vitoria-Gasteiz, 2021/11/15
