Interesgarritzat jotzen ditugulako banatzen ditugu pentsiodunen mugimenduaren berri hauek
2012ko lan-erreformaren funtsa bere horretan mantendu da, dio CEOE Sr. Garamendi. Sentitzen dugu patronaleko lehendakariarekin bat egitea, baina, zoritxarrez, arrazoi du.
CCOO eta UGT sindikatuen eta CEOE eta CEPYME enpresa-erakundeen arteko akordioa eta lan-erreformarako, enpleguaren egonkortasuna bermatzeko eta lan-merkatua eraldatzeko premiazko neurriei buruzko abenduaren 28ko 32/2021 Errege Lege Dekretua aztertu ondoren, ondorioa da hain etorkizun handiko titular baten ondoren ezkutatu egin nahi dela Estatuko Gobernua osatzen duten alderdiek egindako promesa sindikalen eta sinatutako akordioen ez-betetzea, eta ez direla indargabetuko PPren lan-erreformaren alderdi kaltegarriak. Itxura guztien arabera, lan-munduko prekarietateak bere horretan jarraituko du.
Errege Lege Dekretua (abenduaren 28koa), 1.- Kaleratze erraz eta merkeari eusten dio:
Ez ditu 2010eko eta 2012ko erreformen aurreko kaleratzeengatiko kalte-ordainak berrezartzen, eta berriz onartzearen edo kalte-ordaina ordaintzearen arteko aukera patronalari dagokio beti, bidegabetzat jotako kaleratzeetan.
Ez dira berreskuratzen izapidetze-soldatak, erreformatu aurretik kaleratze-prozeduretan ordaintzen baitzitzaizkion langileari (enpresak kaleratzeko erabakiaren eta epaiaren arteko aldia), eta horrek oso eskaera merkeak eragiten ditu.
Aldi baterako lan-erregulazioa amaitu ondorengo sei hilabeteetan kaleratzeak bidegabetzat hartuko dira eta ez baliogabetzat.
2.- Enpresak lan-baldintzak erabakitzeko duen botereak bere horretan dirau, eta enpresen barne-malgutasuna areagotzen du enplegua eta lan- baldintzak kudeatzeko.
Kaleratze kolektiboetarako, EEEak, aldez aurreko administrazio-baimena ez da berreskuratzen, ezta kaleratze objektiboak ahalbidetzen dituzten arrazoi ekonomikoak indargabetzen edo aldatzen ere, ezta etekin milioidunak dituzten enpresetan ere.
Patronalaren erraztasunak bere horretan jarraitzen du egungo edo aurreikusitako galera ekonomikoengatik hitzarmenetan itundutako eskubideetatik aldentzeko, baita enpresako diru- sarreren edo salmenten maila etengabe murrizteko ere.
Ohiko Aldi Baterako Lan-Erregulazioen arrazoi ekonomikoei, teknikoei, antolamendukoei edo ekoizpenekoei gehitu behar zaizkie orain egiturazko aldi baterako lan-erregulazioak, pandemia
bezalako ezohiko egoera bati ezinbestean aurre egin ziotenak instituzionalizatzera datozenak. Aldi baterako enplegu-erregulazioko espedienteekin, patronalak, oro har, lanaldiak murriztu eta lan-kontratuak eten ahal izango dizkie langile askori aldi berean. Beraz, patronalarentzat zalantzarik gabeko hobekuntza da PPren lan-erreforma.
Enplegua malgutzeko eta egonkortzeko RED mekanismoaren bidez, enpresa askok, modu kolektiboan, lanaldi-murrizketa masiboak eta lan-kontratuak eteteko aukera izango dute, milaka langileri eragin diezaieketenak.
Neurri horiek patronalak baliabide publikoekin finantzatutako segurtasun malguaren zati dira, langabezia-prestazioen soberakinetatik, Estatuko Aurrekontu Orokorren partidetatik eta Europako funtsetatik datozenak.
Aldi Baterako Laneko Enpresei (ABLE), enplegu-agentzia gisa jarduteko baimena ematen zaie, enplegu-bulego publikoekin parekatuz.
3.- Confebaskek eta sindikatu guztiek sinatutako EAEko lanbide arteko akordioa ez da sartu Langileen Estatutuaren 84,2 artikulua,
eta, beraz, ez da indargabetzen estatuko sektoreko hitzarmenen lehentasun aplikagarria probintziakoen edo autonomikoen gainetik, eta ez da aitortzen lanbide arteko akordio autonomikoen lehentasun aplikagarria estatuko lanbide arteko akordioen aurrean; ez da aldatzen negoziazio kolektiboaren egituraren egungo erregulazioa, gutxienez erreformaren aurreko erregulaziora itzuliz.
4.- Lanbidearteko Gutxieneko Soldata 965 eurotan ezartzen zuen 817/2021 Legegintzako Errege Dekretua luzatzen da, eta ez da betetzen erreforma honekin gehitzeko konpromisoa.
5.- Hitzarmenen aurreraeragina.
Ultraaktibitatea da amaitutako hitzarmen kolektiboa aplikatzen jarraitzeko aukera, hura ordezkatuko duen beste hitzarmen bat negoziatu arte. Akordio berriarekin aldatu egiten da Hitzarmenen aurreraeragina berrezartzen duen Langileen Estatutuaren 86. Hori aurrerapauso bat da.
Hala ere, Lege Dekretuak xedatzen duenez, “hitzarmen kolektiboa salatu zenetik urtebete igaro eta hitzarmen berririk lortu ez bada, aldeek Estatuko edo Autonomia Erkidegoko lanbide arteko akordioetan araututako bitartekaritza-prozedurak bete beharko dituzte. 83 dauden desadostasunak eraginkortasunez konpontzeko”.
Era berean, CEOEk, CEPYMEk, CCOOk eta UGTk, Lan Zuzendaritza Nagusiaren 2020ko Lan Gatazkak Autonomiaz Konpontzeari buruzko VI. Akordioan ezartzen denez, bitartekaritza- prozedura hasteak greba-deialdia eragotziko du. Hitzarmen kolektiboen aurreraeragina berrezartzen da, baina greba-eskubidea mugatzen da eta ez da Alderdi Popularraren lan- erreformaren aurretik ezarritako erregulazioa berreskuratzen.
6.- Enpresa-hitzarmena.
Oraindik ere enpresa-hitzarmena gailentzen da sektorekoaren aldean, oinarrizko soldatari eta soldata-osagarriei dagokienez izan ezik, enpresaren egoerari eta emaitzei lotutakoak barne.
Langileen Estatutuaren 84.2 artikulu berriak xedatzen duenez, enpresa-hitzarmen batean ezarritako baldintzen arauketak lehentasuna izango du Estatuko, autonomia-erkidegoko edo eremu txikiagoko sektore-hitzarmenaren aldean, honako gai hauetan: aparteko orduen ordainketa edo konpentsazioa eta txandakako lanaren berariazko ordainsaria; ordutegia eta lan- denboraren banaketa, txandakako lan-araubidea eta oporren urteko plangintza; enpresaren eremura egokitzea langileen lanbide-sailkapenaren sistema, eta lan-arloko hitzarmenen eta lan- arloko lan-arloko hitzarmenen arteko bateragarritasun-neurriak.
Arlo guztietan hitzarmen sektoriala enpresakoaren gainetik jartzeko aldarrikapen sindikala ez da bere osotasunean bete.
Azpikontratatutako langileen kasuan, aplikatu beharreko hitzarmen kolektiboa ez da enpresa nagusiaren hitzarmena izango, garatutako jardueraren sektorekoa baizik, enpresa kontratistak edo azpikontratistak hitzarmen propioa izan ezean, baina sektoreko hitzarmenean ezarritako soldata-zenbatekoak errespetatuta.
7.- Denborazkotasuna.
Behin-behinekotasunaren ehuneko-mugak ezartzeko hasierako proposamenak baztertu egin ditu patronalak, eta 2025ean eta bi urtean behin erreformaren ondorioak aztertzera mugatu dira, gobernuak GEDari proposamenak egin diezazkion. Kontratazioari dagokionez, aldaketa gutxi egin dira, eta ez dute bermerik lan-prekarietatearen zifra handiekin benetan amaitzeko.
Obra eta zerbitzu jakineko kontratua desagertzen bada ere, kontratu horren ordez, lanaldi partzialeko kontratuak, txanda-kontratuak eta aldizkako kontratu finkoak edo kontratu faltsu mugagabeak jarriko dira, data zehatz eta ezezaguneko jarduerak eta EBJEren epaiaren edukia biltzen dituztenak kontratu horien antzinatasuna kalkulatzeko.
Aldaketa kosmetikoa da, eta Europako funtsetara iritsi nahi du, aldi baterako enplegu finko bihurtuz estatistikak hobetzeko, prekarietatearen arazoa konpondu gabe. Gaur egun, Espainiako Estatuak % 24,2ko behin-behinekotasun-tasa du, eta EBko batez bestekoa % 13,5ekoa da.
Araudi berriak bi aldi baterako kontratu mota jasotzen ditu: egiturazko kontratua eta prestakuntza-kontratua. Era berean, egiturazko kontratuak ekoizpenaren inguruabarrei edo lanpostua gordeta duen langile baten ordezkapenari erantzun diezaieke.
Produkzio-zirkunstantziengatiko kontratuak idazkera generikoa du, deskausalizazioa ahalbidetzeko modukoa; ekoizpenaren ustekabeko gehikuntzei edo eskariaren gorakadei erantzuteko hitzartu da, gehienez ere sei hilabeteko epean, eta hamabi hilabetera luza daiteke sektoreko hitzarmen kolektiboak ahalbidetzen badu.
15. artikuluaren testu berriak aukera ematen du kontratuaren estalduraren barruan, produkzioaren inguruabarrak direla-eta, noizbehinkako egoerei, aurreikus daitezkeenei eta
iraupen laburreko egoerei erantzuteko kontratazioa ere sartzeko, gehienez laurogeita hamar egunez urte naturalean.
Eraikuntza-sektoreko obra-amaierako kontratuaren berariazko erregulazioa, haren baldintzen erregulazioa eraikuntzaren estatuko hitzarmenera bidaliz.
Ez da sartzen lege-iruzurrean egindako kontratu-helburuen deuseztasun-adierazpena
(dirudienez, mahai gainean egon zen), kaleratzea kalte-ordain batekin likidatu ez dadin, eta nahitaezko ondorioa lanpostura itzultzea izan dadin.
Kontratu-kateak: finkotzat joko dira 24 hilabeteko epean 18 hilabetez kontratatuta daudenak (lehenago 24 hilabetez 30 hilabetetan). Aldi baterako kontratazioa iruzurrez erabiltzeagatiko zehapenak handitzea.
Prestakuntza-kontratua
Prestakuntza-kontratuak prestakuntza dualari buruzko egungo araudia barne hartzen du. Aldi baterako gutxieneko hobekuntza batzuk daude.
8.- Amaitzeko, pentsioen kutxaren kaltetan kotizazioak hobariak izaten jarraitzen dute, erreformak eta enplegu-politikak finantzatzeko. Non izango dute eragina LEDan aitortzen diren kotizazioko hobariak? Berriro Gizarte Segurantzaren kutxan?
