Jesusmari Soubies Garate
Miembro de GAURGEROA – APL
Gaur egun, gobernuen eta gizarte-erakundeen ekintza orok finantza-merkatuen onespena izan behar du. Dirudienez, egiten dugun guztiak kapital globalarentzat etekinak sortzeko aukera izan behar du.
Aberastasun “monetarioa” lortzea da helburua, edozer dela ere. Modurik erasokorrena kapital pribatuko funtsak dira.
Bankoa, diru likidoa, interes-tasa. Finantza-merkatuen paradigma hauxe da: diru likidoa eskuratu nahirik, interes-tasak etengabe kargatu ahal izateko. Multinazional handiek ere finantza-sistema gisa funtzionatzen dute. Coca-Colak bezala: lehenik saldu egiten du, hau da, bere diru-sarrerak lortzen ditu dirua ordainketetan gastatu aurretik.
Banaketarako Pentsio Publikoen Sistemaren kontabilitatean ez dago interes-tasarik; sistema hori gizarteari etengabe eragiten dion diru-sarreren eta gastuen kontabilitatea da. Argi dago, pentsioak ez dira zama bat, aitzitik: hileko 10 milioi pentsioak jarduera ekonomikotik ateratzen dira. Horrela da, eta gastatzean 6 milioi lanpostu eta soldata inguru sortzen dituzte. Hor bankak ez du ezer hazkatzen. Gainerakoan, bankuak gobernatzen duen errealitate ekonomiko batean sartu gara. Demokraziaren mende ez dagoen SISTEMA BANKOA.
Gaur egungo ekonomian, guztiok dugu diru-sarreren eta gastuen kontabilitatea (apala izan arren eta koadernoen beharrik ez izan arren), eta aktiboak eta pasiboak dituen balantzea (erraza bada ere: etxea eta hipoteka). Kontabilitatea eta balantzea lotuta daude: gure kontabilitatearen ikuspegi estatikotik jarduera-egoera batera igarotzen gara, eta munduko merkataritzaren zirkulazioa dei diezaiokegu trukearen, kontsumoaren eta inbertsioaren bidez. Nire gastu bat norbaitentzat diru-sarrera den bezala, nire aktibo bat norbaitentzat pasibo bihurtzen da.
Gure jardueraren beharren gainetik dirua irabazten dugunean, erreserbetan jartzen dugu (funtsak), eta hori egitean munduko beste norbaiten balantzearen zati bat ekartzen dugu gure balantzera, ekonomia global batean baikaude. Funts pribatu horien errenta handiak beste ekonomia batzuen balantze negatibo etengabearen kontura ateratzen dira; azken horietan, beren diru-sarrerak murriztu egiten dira, edo, prezioen igoerak gertatzen direnez, gehiago gastatu behar dute gauza bera lortzeko, hau da, gain-zorpetu.
Funts Pribatuen politika hori da, hein handi batean, tarifa elektrikoen igoeraren arrazoia, bai eta plantillen murrizketena ere. Kontua ez da enpresen jarraipena bermatzea, funtsen errentagarritasuna handitzea baizik. Elektrizitatearen gain-prezio bat ordainduz, espekulatzaile gutxi batzuek beren kapitalak eta akzioak handitzen dituzte, dagokien dirua benetan jarri gabe. Kapital asko produktuaren prezioaren kontura egin dira, eta beste asko itzuli beharrik gabeko diru publikoaren kontura, hain zuzen ere lortutako etekinetatik atera beharko litzatekeenean. Hirugarren munduko arazoak bere produktu, lehengai eta baliabideengatik bidegabeko prezio bat ordaintzearen ondorio metatu eta jarraitua besterik ez dira.
Egia da bakoitzak nahi duena egin dezakeela bere diruarekin. Bai, baina besteak nahi ez dutena egitera behartu gabe. Eta hori inbertsio-funtsekin gertatzen da, bai ala bai, gainerakook funts horiek erreklamatzen dituzten errentak sortzera behartuta gaude, batez ere soldatapeko klaseek ekoizpen-jardueraren BEG-aren (balio erantsi gordina) banaketari buruzko negoziazioan duten ahuleziagatik.
Inbertsioa beharrezkoa da ekonomiak aurrera egin dezan, baina funts pribatuetara joaten garenean, pentsio-funts pribatuak barne, ez gara inbertitzen ditugun horiek. Finantza-bitartekariak hartzen ditu horren guztiaren gaineko erabakiak eta kudeaketa. Zoritxarrez, espekulazioa eta lobbyen bidez gobernuei presioa egitea da kontua, soldata- eta lan-eskubideak murrizteko eta nahi bezala legeak egiteko. Eta espekulazio horrek itotzen ditu egitura ekonomikoko biztanlerik apalena eta okerrena. Gainera interes sozial handikoak izan arren bere helburuekin bat ez datorren ekimen oro hondatzen dute; dena errentagarritasun-eskakizunei aurre ematen zailako.
Argi eta garbi, finantza “produktu” horietan parte hartzen duen populazioaren gorakadak hainbeste indar eman die lobby horiei, (Toledoko Itunaren bidez), gobernu “SOZIALISTA” berari eta UGT eta CCOO sindikatuei pentsioak “salbatzeko plana” saltzea lortu baitute. Izan ere, finantza-merkatuaz gain, komunikabideak ere kontrolatzen dituzte, funts horien bidez, hain zuzen ere. Benetan onartzen dute Funtsek ez dutela errentagarritasunik bermatzen eta laguntza eta onura fiskalak eskatzen dituztela.
Ulertzeko modura hitz eginez, gure koilara seinalatzen dute, handiegia dela eta ezin dugula horrela jarraitu esanez, eta, jarraian, beren asmo pribatuak onartuz gero, sekulako burruntzalia eskaintzen digute. Zertan geratzen gara? Nola da posible gobernuari LGSren igoera txiki bat dekretatzea eragozten dioten berberek errentagarritasun handiak eskaintzea gure soldaten zati bat beren funtsetan jartzearen truke? Tokomotxoaren definizio zehatza da
Produktu horiek sekulako Katxiporra bihurtzen dira, soldatapekoak eta, batez ere, apalenak astintzen dituenak. Langile guztiek “joko” horrekin bat egitea lortzen badute, hilgarria izango da. Soldatapeko biztanleria bera bere burua astintzen. Lasai, jaunok, esango digute, astindu 10 aldiz zuen buruen gainean eta beste 10 aldiz Hirugarren Munduaren gainean. Berdintasunaren alde lan egin behar da eta: ondo banatutakoa…. Antza denez, sindikatu batzuek errazago ikusten dute joko horietatik diru-sarrerak lortzea, soldata eta lan duinak eskatzetik baino. Dagoeneko konturatu dira ezin dutela Pentsio Funtsak sustatzen ibili goizean, eta soldata igoerak eskattzen arratsaldean. Finantzariek argi dute: “Fondoentzako errenta onak nahi baditugu, soldata eskasak ordaindu behar dira eta prezioak igo behar dira inbertitzen dugun eremuetako produktuetan”. Hala gertatzen da egoitzetako langileekin, etxeko laguntza-zerbitzuko langileekin, zaintzako langileekin edo faktura elektrikoaren prezioan.
Gure diruari ematen diogun erabilerarekin arduratsuagoak izan behar dugu, norabide batean edo bestean ondorioak baititu. Gure aparteko errentagarritasuna gainerako ekonomiaren errentagarritasunaren eta likideziaren kontura da. Errealitate horiek dira, hain zuzen ere, Gizarte Segurantzako sistema bat eta banaketarako Pentsioen Sistema Publiko bat egoteko funtsezko arrazoietako bat. Gure inguruko mundu guztiak, gu barne, oinarrizko beharrak aseta dituela ziurtatzeko. Hori da, hain zuzen ere, tirania finantzario honi hainbeste enbarazu egiten diona. Hemen interesa ez da ez % 5 ez %10, askoz gehiago eta handiago da, interes soziala da.
BATAK ALA BESTEAK GOBERNATU, GUK PENTSIO PUBLIKOAK DEFENDATU
Jesusmari Soubies Garate
Miembro de GAURGEROA – APL
